Oppianus. Καὶ τέ κακῶν φορέοιεν αλεξητήρια φωτῶν.
Virgil. - Ααι, δ ̓ αὖ πεζὺς μὲν ἄγοι κύνας· ἱππελάτης δε
ἵππων ἰθύνεις κυβερνητῆρα χαλινόν.
Den Werth und die mannichfaltigen Schönheiten seines Gedichts vom Landbau, in vier Büchern, hat der Hr. Hof rath Heyne in seiner mußterhaften Ausgabe dieses Dichters, der Engländer Martyn in dem, mit einem ausführlichen Kommentar begleiteten, einzelnen Abdruck dieses Lehrgedichts, (London, 1755. gr. 8. übersezt von Dusch, Hamb. 1759. 8.) der Abt de Lille in dem Difcours Préliminaire vor seiner schönen französischen Uebersehung desselben, und Hr. Dusch in dem ersten Theil der neuen Ausgabe seiner Briefe zur Bildung des Geschmacks, Br. I-IV. umständlich aus eins ander gesezt. Auch die nächstens zu erwartende vortreffliche deutsche Uebersehung von Hrn. Hofrath Voß wird darüber gewiß sehr viel Lehrreiches enthalten. --- In folgenden Vers sen des ersten Buchs empfiehlt er dem Landmannë die Aufmerksamkeit auf die Abänderungen der Jahrszeiten und der Witterung, und auf die Anzeigen, woraus er auf diese Verz ånderungen schliessen kann. An fich kein sehr poetischer Stoff; den aber Virgil durch einen großen Reichthum dich trischer Farben zu beleben wußte.
Quid tempeftates autumni et fidera dicam? Atque ubi iam breviorque dies, et mollior aeftus,
Quae vigilanda viris? vel cum ruit imbriferum ver: Spicea iam campis cum meffis inhorruit: et cum Frumenta in viridi ftipula lactentia turgent? Saepe ego, cum flavis mefforem induceret arvis Agricola, et fragili iam ftringeret hordea culmo Omnia ventorum concurrere praelia vidi: Quae gravidam late fegetem ab radicibus imis Sublime expulfam eruerent; ita turbine nigro Ferret hiems culmumque laevem, ftipulasque vo-
Saepe etiam immenfum coelo venit agmen aqua
Et foedam glomerant tempeftatem imbribus atris Collectae ex alto nubes: ruit arduus aether, Et pluvia ingenti fata laeta boumque labores Diluit: implentur foffae, et cava flumina cre fcunt
Cum fonitu, fervetque fretis fpirantibus aequor. Ipfe pater, media nimborum in nocte, corufca Fulmina molitur dextra; quo maxima motu Terra tremit: fugere ferae; et mortalia corda Per gentes humilis ftravit pavor; ille flagranti, Aut Atho, aut Rhodopen, aut alta Ceraunia telo Deficit ingeminant Auftri, et denfiflimus imber. Nunc nemora ingenti vento, nunc littora plangunt Hoc metuens, coeli menfes, et fidera ferva: Frigida Saturni fefe quo ftella receptet, Quos ignes coeli Cyllenius erret in orbes. In primis venerare Deos, atque annua magnae Sacra refer Cereri, laetis operatus in herbis. Extremae fub cafum hiemis; iam vere fereno. Tunc agni pingues; et tunc molliffima vina: Tunc fomni dulces, denfaeque in montibus um; brae.
Cuneta tibi Cererem pubes agreftis adoret: Cui tu lacte favos, et miti dilue Baccho, Terque novas circum felix eat hoftia fruges; Omnis quam chorus, et focii comitentur ovantes: Et Cererem clamore vocent in tectà; neque ante Falcem maturis quisquam fupponat ariftis,
Quam Cereri torta redimitus tempora quercu, 'Det motus incompofitos, et carmina dicat. Atque haec ut certis poffimus difcere fignis, Aeftusque, pluviasque, et agentes frigora ven-
Ipfe pater ftatuit quid menftrua Luna moneret: Quo figno caderent Auftri; quid faepe videntes Agricolae, propius ftabulis armenta tenerent. Continuo ventis furgentibus, aut freta Ponti Incipiunt agitata tumescere, et aridus altis Montibus audiri fragor: aut refonantia longe Litora misceri, et nemorum increbefcere murmur. Iam fibi tum curvis male temperat unda carinis, Cum medio celeres revolant ex aequore mergi, Clamoremque ferunt ad litora : cumque marinae In ficco ludunt fulicae; notasque paludes Deferit atque altam fupra volat ardea nubem. Saepe etiam ftellas, vento impendente, videbis Praecipites coelo labi; noctisque per umbram Flammarum longos a tergo albefcere tractus: Saepe levem paleam et frondes volitare cadu-
Aut fumma nantes in aqua colludere plumas. At Boreae de parte trucis cum fulminat, et cum Eurique Zephyrique tonat domus; omnia plenis Rura natant foffis; atque omnis navita ponto Humida vela legit: nunquam imprudentibus im-
Obfuit: aut illum furgentem vallibus imis Aëriae fugere grues: aut bucula coelum Sufpiciens patulis captavit naribus auras: Aut arguta lacus circum volitavit hirundo Et veterem in limo ranae cecinere querelam. Saepius et tectis penetralibus extulit ova Anguftum formica terens iter, et bibit ingens Arcus:et e paftu decedens agmine magno Corvorum increpuit denfis exercitus alis. Iam varias pelagi volucres, et quae Afia circum Dulcibus in stagnis rimantur prata Cayftri, Certatim largos humeris infundere rores,
Nunc caput obiectare fretis, nunc currere in un.
Et studio incaffum videas geftire lavandi. Tum cornix plena pluviam vocat improba voce; Et fola in ficca fecum fpatiatur arena.
Nec nocturna quidem carpentes penia puellae Nefcivere hiemem: tefta quum ardente viderent Scintillare oleum, et putres concrefcere fungos. Nec minus ex imbri Soles, et aperta ferena Profpicere, et certis poteris cognofcere fignis. Nam neque tum ftellis acies obtufa videtur, Nec fratris radiis obnoxia furgere Luna: Tenuia nec lanae per coelum vellera ferri. Non tepidum ad Solem pennas in litore pandunt Dilectae Thetidi Halcyones: non ore folutos Immundi meminere fues iactare maniplos.
At nebulae magis ima petunt, campoque recum. bunt
Solis et occafum fervans de culmine fummo Nequicquam feros exercet noctua cantus. Apparet liquido fublimis in aëre Nifus Et pro purpureo poenas dat Scylla capillo. Quacumque illa levem fugiens fecat aethera pen- nis,
Ecce inimicus atrox, magno ftridore, per auras, Infequitur Nifus: qua fe fert Nifus ad auras Illa levem fugiens raptim fecat aethera pennis. Tum liquidas corvi preffo ter gutture voces Aut quater ingeminat: et faepe cubilibus al- tis,
Nefcio qua praeter folitum dulcedine laeti, Inter fe foliis ftrepitant; iuvat imbribus actis Progeniem parvam dulcesque revifere nidos. Haud equidem credo, quia fit divinitus illis Ingenium, aut rerum fato prudentia maior. Verum, ubi tempeftas et coeli mobilis humor Mutavere vias, et Iupiter humidus auftris Denfat, erant quae rara modo, et, quae denfa,
Vertuntur animorum fpecies, et pectora motus
Nunc alios, alios, dum nubila ventus agebat, Concipiunt. Hinc ille avium concentus in agris, Et laetae pecudes, et ovantes gutture corvi. Si vero Solem ad rapidum Lunasque fequentes Ordine refpicies, nunquam te craftina fallet Hora, nec infidiis noctis caplere serenac. Luna revertentes cum primum colligit ignes, Si nigrum obfcuro comprenderit aëra cornu, Maximus agricolis pelagoque parabitur imber. At, fi virgineum fuffuderit ore ruborem, Ventus erit: vento femper rubet aurea Phoebe. Sin ortu in quarto (namque is certiffimus au- ctor)
Pura, nec obtufis per coelum cornibus ibit; Totus et ille dies, et qui nafcentur ab illo Exactum ad menfem, pluvia ventisque care-
Votaque fervati folvent in fitore nautae Glauco, et Panopeae, et Inoo Melicertae.
Sol quoque et exoriens, et cum fe condet in un das,
Signa dabit. Solem certiffima figna fequuntur, Et quae mane refert et quae furgentibus aftris. Ille ubi nafcentem maculis variaverit ortum Conditus in nubem, medioque refugerit orbe; Sufpe&ti tibi fint imbres; namque urget ab alto Arboribusque fatisque Notus, pecorique fini- fter.
Aut ubi fub lucem denfà inter nubila fefe Diverfi erumpent radii: aut ubi pallida furget Tithoni croceumque linquens aurora cubile Heu! male tum mites defendet pampinus uvas! Tam multa in tectis crepitans falit
Hoc etiam, emenfo cum iam decedet Olympo, Profuerit meminiffe magis: nam faepe videmus Ipfius in vultu varios errare colores. Caeruleus pluviam denuntiat: igneus Euros. Sin maculae incipient rutilo immifcerier igni; Omnia tunc pariter vento nimbisque videbis
« 上一頁繼續 » |